Stappenplan: van slechthorendheid tot hooroplossing

Bij welke specialist uw reis begint hangt af van de mate van gehoorverlies en andere bijkomende omstandigheden. Bijvoorbeeld of u daarnaast ook tinnitus (oorsuizen, een piep) ervaart.

In de meeste gevallen bent u bij een audicien aan het juiste adres. Om bij een audicien terecht te kunnen, heeft u geen doorverwijzing nodig van uw huisarts. Twijfelt u aan uw situatie, neem dan contact op met uw huisarts en die zal u doorverwijzen naar de juiste specialist. Als u op zoek gaat naar een audicien bij u in de buurt, let er dan op dat het een StAr-geregistreerde audicien is. Deze zijn gediplomeerd en voldoen aan de eisen die Stichting Audicienregister aan hen stelt. Mocht voor u het proces verlopen via een Audiologisch centrum; dit proces verloopt vaak min of meer hetzelfde als het proces bij de audicien dat hieronder beschreven wordt.

Neem contact op met een audicien bij u in de buurt en maak een afspraak. Ook organiseert elke audicien één of meerdere hoortest-dagen per jaar. Op deze dagen kunt u zonder afspraak terecht. Wij adviseren altijd om iemand uit uw directe omgeving mee te nemen naar de afspraak.

Het is mogelijk om voorafgaand aan de afspraak bij de audicien een online hoortest te doen. Wanneer u zich comfortabel voelt bij online tools is een online hoortest een goede manier om te bepalen of een afspraak bij een audicien voor u de juiste stap is. Indien dit het geval is, bespreekt u dan de uitkomst van de test met uw audicien. 

U dient voorafgaand aan de afspraak een aantal formulieren in te vullen. De audicien kan zich hiermee goed voorbereiden, zodat de afspraak spoedig kan verlopen.

Eenmaal bij de audicien vindt er eerst een intakegesprek plaats. Houd er rekening mee dat de audicien ongeveer anderhalf uur de tijd voor u neemt. Dat is totaal voor het intakegesprek op basis van de vragenlijst, de anamnese en hoortest.

De audicien brengt uw persoonlijke situatie in kaart (anamnese): wat is uw voorgeschiedenis (zoals eventuele oorontstekingen, operaties, oorsuizen), wanneer ervaart u (of ervaren anderen) het meeste hinder van uw gehoorverlies, waar loopt u tegenaan in uw dagelijkse leven, wat is het allerbelangrijkste voor u om op te lossen? Bij het beantwoorden van dit soort vragen is het fijn om iemand bij u te hebben die u goed kent.

Na het beantwoorden van de vragen wordt er een hoortest uitgevoerd. De hoortest vindt plaats in een meetcabine. Het is als het ware een piepjes-test. U krijgt een koptelefoon op en als u een piepje hoort, drukt u een knopje in. De piepjes hebben verschillende toonhoogtes en worden per oor aangeboden. Hierdoor kan er bepaald worden wat de mate van gehoorverlies per oor is. Dit kan namelijk verschillen. Het resultaat zal te zien zijn op een audiogram: een formulier met hierop voor elk oor een diagram. Uit de curve per oor blijkt of u wel of geen baat heeft bij een hoortoestel.

Het kan zo zijn dat de audicien ook een spraaktest doet. Tijdens deze test zal de audicien uw vragen verschillende woorden na te zeggen. De stem die de woorden voorzegt zal hierbij steeds zachter worden.

De audicien kan dit meteen aflezen en u ontvangt dan ook direct advies over welk hoortoestel de beste oplossing biedt voor uw gehoorverlies. De audicien kijkt verder dan enkel naar de uitkomst van de curve per oor. De audicien zal vragen naar wat u zou willen bereiken op basis van uw persoonlijke situatie (thuissituatie, werk, hobby’s). Wat zijn bijvoorbeeld uw wensen, wat zou u graag weer meer willen doen en ervaren; is muziek bijvoorbeeld belangrijk voor u of juist groepsgesprekken. Ook vraagt de audicien naar uw eisen waaraan een apparaat moet voldoen; zijn er eisen aan hoe het apparaat eruitziet, bepaalde functionaliteiten of in connectiviteit (wilt u bijvoorbeeld een app gebruiken of juist niet).De doelen die u heeft worden geprioriteerd op een zogenoemde COSI vragenlijst.

Advies over welk hoortoestel geschikt is voor u is één onderdeel. Op basis van de omschrijving van uw persoonlijke situatie wordt er ook gekeken naar waar eventuele extra hulp geboden is. In sommige gevallen zijn in specifieke luistersituaties hoorhulpmiddelen een waardevolle aanvulling. Denk hierbij bijvoorbeeld aan muziek luisteren, vergaderen en wek- en waarschuwingssystemen voor uw veiligheid thuis.

Aan de hand van de Hoorvragenlijst die u zelf invult, wordt u in één van de 5 categorieën ingedeeld van de zogenaamde ZN-Hoortoestellendatabase. Wat zijn uw beperkingen en handicaps en welke oplossingen zouden adequaat genoeg moeten zijn om dit op te lossen?

Voor een hoortoestel uit de database geldt een eigen bijdrage van 25%. De zorgverzekeraar vergoedt 75%. Belangrijk te weten is dat hierbij ook het eigen risico nog wordt meegenomen. Voor 2021 is dat vastgesteld op € 385,-.

Mocht een databasetoestel niet toereikend voor u zijn, of als u voorkeur geeft aan bepaalde functionaliteit, dan zijn er alternatieven beschikbaar. Niet alle beschikbare hoortoestellen zijn in de categorieën terug te vinden namelijk. De nieuwste en meer geavanceerde hoortoestellen zijn doorgaans kostbaarder en worden hierin niet aangeboden. Deze hoortoestellen zijn terug te vinden in de zogenaamde private markt. Afhankelijk hoe (natura of restitutie) en bij welke zorgverzekeraar u bent verzekerd, krijgt u wel of geen vergoeding. Het is altijd raadzaam om ook te laten berekenen hoeveel u van de belasting kunt terugkrijgen. Voor deze berekening zijn belastingtools beschikbaar. Uw audicien vertelt u graag over alle (on)mogelijkheden.

Meer informatie over vergoedingen vindt u hier.

Binnen de categorie waarin u wordt ingedeeld adviseert de audicien het best passende model hoortoestel. Het kan zijn dat de audicien hiervan een testmodel op voorraad heeft. In dit gevalt kunt u het toestel direct op proef meekrijgen. In andere gevallen moet het hoortoestel eerst door de audicien besteld worden.

De audicien zal beginnen met het instellen van de hoortoestellen. Het toestel wordt helemaal voor u ingesteld op basis van de uitkomst van de hoortest. Tijdens het instellen zal de audicien regelmatig testen of het geluid goed is voor u. Dit wordt gedaan middels verschillende metingen waarbij wordt gekeken of het geluid dat binnenkomt bij het trommelvlies effectief wordt versterkt.

Wanneer dit allemaal is ingesteld zal de audicien u meer vertellen over het dagelijkse gebruik van hoortoestellen: hoe werken ze en hoe gebruikt u ze dagelijks. De audicien laat u de toestellen zelf in en uit doen en legt de bediening ervan uit. Ook legt hij meer uit over het schoonmaken van de toestellen, de bijbehorende app, het batterijgebruik en de dagelijkse omgang met het product.

Het instellen van de hoortoestellen duurt gemiddeld een uur.

Als uw hoortoestel kan worden voorzien van een standaard oortip (het deel van het toestel dat in uw oor komt), kunt u hem direct gebruiken. Wilt u meer comfort of is maatwerk bij uw type gehoorverlies en/of hoortoestel vereist, dan maakt de audicien een afdruk van uw oor. De afdruk wordt opgestuurd naar de fabrikant en na ongeveer 2 weken is uw maatoorstukje klaar en past de audicien het bij u aan.

Wanneer u het hoortoestel op proef mee naar huis krijgt begint de officiële proefperiode. In deze proefperiode kunt u uw hooroplossing in verschillende luistersituaties ervaren om te weten te komen of het hoortoestel u voldoende voordeel oplevert in uw dagelijkse leven. U krijgt een hoortoestel ongeveer 8 weken mee op proef (de periode kan per audicien verschillen). Zo heeft u alle tijd om het hoortoestel in verschillende situaties te testen en om te wennen aan het gevoel in uw oren, de functionaliteiten van het toestel en het bedienen ervan. Wij adviseren dan ook de hoortoestellen zo veel mogelijk te dragen gedurende deze proefperiode.

Dit is prettig en bovendien noodzakelijk. Bij een audicien zit u in namelijk een stille kamer, waar de spreker voor u zit. Dat is in het dagelijkse leven doorgaans niet het geval. Thuis is de akoestiek vaak net even anders net als met televisiekijken, als u onderweg bent, in een supermarkt of bij vrienden en familie op bezoek. Waarschijnlijk allemaal situaties waaraan u minder plezier beleefde of waarvan u zich helemaal bent gaan terugtrekken, omdat u het niet meer goed hoorde.

Een hoortoestel is niet als een bril. Het is niet het bepalen van een sterkte, glazen erin en klaar. Bij een hoortoestel komt meer kijken bij het afstellen op uw persoonlijke situatie, eisen en wensen. En de voor u optimale instellingen vinden, neemt wat tijd in beslag.

Merkt u dat het hoortoestel nog niet optimaal werkt of doen er zich binnen deze periode veranderingen voor? Dan stelt uw audicien het toestel voor u bij en test u opnieuw het toestel in de verschillende luistersituaties.

De audicien zal tijdens de afspraak waarbij u uw hoortoestellen mee naar huis krijgt direct een afspraak maken voor twee weken later.

Mocht u tijdens de proefperiode toch niet aan het geluid kunnen wennen, dan kan er voor een ander (merk) hoortoestel worden gekozen. Ieder merk heeft zijn eigen klankeigenschappen en de beleving van geluid is iets heel persoonlijks.

Tijdens de controleafspraak, die twee weken na het instellen van de hoortoestellen plaats vindt, kunt u aangeven waar u de afgelopen weken hebt ervaren en tegenaan bent gelopen. Hoorde u bepaalde geluiden bijvoorbeeld te hard of te zacht? Of heeft u last gehad van het hoortoestel of het bijbehorende oorstukje (het gedeelte dat in het oor zit). Aan de hand van uw vragen en opmerkingen kan de audicien de hoortoestellen en het geluid hiervan aanpassen, zodat het dragen ervan voor u een steeds prettigere ervaring wordt.

Deze controleafspraak kan in de winkel of online plaatsvinden. Wanneer u hinder ondervindt van het hoortoestel zelf (in of achter uw oor) raden wij u aan een afspraak bij de audicien te maken.

De audicien zal u enkele weken na deze afspraak nogmaals vragen terug te komen voor controle. Tijdens deze afspraak kunnen nog meer aanpassingen worden gedaan. Bent u tevreden en ondervindt u geen hinder van de hoortoestellen? Dan is dit tevens de eindcontrole.

Tijdens de eindcontrole moet u opnieuw de Hoorvragenlijst invullen. Met behulp van deze vragenlijst wordt bepaald hoeveel winst de hoortoestellen hebben opgeleverd voor uw gehoor en welzijn. Dit is een vragenlijst die moet worden ingevuld om de vergoeding van de zorgverzekeraar te ontvangen.

Ook zal de audicien u tijdens de eindcontrole vragen een tevredenheidsverklaring te tekenen en te tekenen voor akkoord van de aanschaf van de toestellen.

In de nazorgperiode zal de audicien eens per half jaar een afspraak met u plannen (digitaal of in de winkel) waarbij gecontroleerd wordt hoe het met u gaat of er nog instellingen in de hoortoestellen aangepast moeten worden. Buiten deze afspraken kunt u natuurlijk altijd met uw vragen bij de audicien terecht.

Veel hoortoestellen zijn na 5 jaar gebruik toe aan vervanging. U zult in deze periode bericht krijgen van uw audicien. De audicien zal u meer willen vertellen over de nieuwste ontwikkelingen en hoortoestellen.