Veelgestelde vragen
Er bestaan hoortoestellen die niet direct te zien zijn. Zogenoemde in-het-oor hoortoestellen worden compleet in de gehoorgang gedragen. Sommige in-het-oor modellen liggen zo diep in de gehoorgang dat ze alleen van buitenaf te zien zijn als je bewust in de gehoorgang kijkt.
Ook sommige achter-het-oor modellen kunnen onopvallend gedragen worden. Innovatie zorgt ervoor dat hoortoestellen steeds kleiner en met meer geavanceerde technologieën gemaakt kunnen worden. Er zijn slanke, langwerpige toestellen of toestellen zo klein als een vingerkootje verkrijgbaar. De modellen zijn dan zo klein dat deze gemakkelijk achter het oor liggen en/of bedekt zijn met bijvoorbeeld haar. Hoortoestellen zijn dan voor een ander niet (goed) te zien.
Samen met een audicien bespreekt u of genoemde modellen geschikt zijn voor u.
Meer informatie over hoortoestellen.
Hoortoestellen kunnen in aanmerking komen voor vergoeding, maar wel alleen onder bepaalde voorwaarden. Deze voorwaarden zijn niet per se in het belang van de verzekerde en kunnen daardoor erg beperkend zijn wat betreft mogelijke hooroplossingen.
Voorwaarde voor vergoeding is dat de audicien een contract heeft met de verzekeraar of StAr-geregistreerd is. Daarnaast geldt altijd nog de eigen bijdrage (25%) en het eigen risico.
Ook andere hoorhulpmiddelen, zoals wek- en waarschuwingssystemen, komen in aanmerking voor vergoeding. En wist u dat belastingaangifte mogelijk scheelt in de totale kosten?
Wat er precies vergoed wordt en onder welke voorwaarden, leest u hier.
Om thuis wonen met een verminderd gehoor aanzienlijk veiliger én prettiger te maken, zijn er diverse oplossingen en hoorhulpmiddelen (met en zonder hoortoestel) in te zetten.
Verbondenheid en veiligheid zijn belangrijke thema’s, zeker ook naarmate u ouder wordt. Hoortoestellen bieden uitstekende hulp bij slechthorendheid in elke situatie. Toch kan bij specifieke gelegenheden extra ondersteuning prettig zijn. Voor een nog completere ervaring of voor zekerheid en veiligheid.
Voor uw eigen veiligheid is het cruciaal dat waarschuwingssystemen tijdig opgemerkt worden. Ook in ogenschouw nemende dat sociale kringen vaak kleiner worden en sociale controle vaak afneemt. Een wek- en waarschuwingssysteem zorgt ervoor dat akoestische signalen in huis, zoals een rinkelende telefoon, de deurbel of een piepende rookmelder worden omgezet in visuele of voelbare prikkels. Zelfs op momenten dat de hoortoestellen niet worden gedragen -bijvoorbeeld 's nachts- worden oproepen niet meer gemist.
Het is ook belangrijk het thuis zijn zo aangenaam mogelijk te maken. De TV en telefoon zijn een belangrijk medium om nieuws te vergaren en om in contact te blijven met vrienden, familie, kinderen en kleinkinderen. Maar ook het kijken naar films en luisteren naar muziek dragen bij aan de mentale gezondheid. Dan is het prettig als mediagebruik goed en zonder te veel inspanning kan.
Tevens zijn er hoortoestellen met kunstmatige intelligentie die de lichamelijke en mentale gezondheid van de gebruiker waarnemen. Zoals de hoeveelheid beweging en interactie en vitale functies als hartslag. De valdetectie zorgt ervoor dat als de gebruiker valt, een vooraf uitgekozen persoon een alarmbericht ontvangt.
Door toepassing van een of meerdere hoorhulpmiddelen kan ervoor gezorgd worden dat het veilig en verantwoord is om langer in de vertrouwde thuissituatie te blijven.
Hoort u minder goed, maar blijft u een hoortoestel uitstellen? Dan kan dat gevolgen hebben voor uw mentale en fysieke gezondheid.
Horen is in verbinding staan met uzelf en met de ander
Net zoals zien, voelen en proeven is horen essentieel voor de mens. Door te horen kunnen we dichtbij de ander komen. De verbintenis tussen mensen is namelijk voor een aanzienlijk deel gebaseerd op verbale communicatie. Ook in een bredere sociale context is horen van groot belang. Door te spreken, te luisteren en te reageren op anderen wordt een groot deel van onze identiteit in sociale groepen bepaald.
Maar horen is, naast de verbintenis met de ander, ook inspiratie. Veel mensen vinden rust, troost of creatieve energie in muziek. Slecht horen betekent dat ook die weg wordt belemmerd. Levensenergie halen we deels uit de natuur, echter ook daar is geluid een belangrijk component in de gehele rustgevende ervaring.
Goed horen is ook veiligheid. Een belemmerd gehoor maakt deelname aan het verkeer moeizaam en soms zelfs gevaarlijk. Geluidssignalen die bedoeld zijn om mensen te alarmeren of beschermen worden gemakkelijk gemist.
Gehoor en dementie
Gehoorverlies verandert de hersenen, de hersenactiviteit tijdens het luisteren wordt bijvoorbeeld minder. Het heeft overigens ook een effect op hoe we kijken, tijdens het kijken wordt de hersenactiviteit ook minder. Zo is er onderzoek dat het verband tussen gehoorproblemen en cognitieve achteruitgang en dementie aantoont. Zelfs mild gehoorverlies vergroot de kans op dementie. En gehoorverlies kan al op middelbare leeftijd ontstaan. Lees meer over gehoorverlies en dementie.
Horen en depressie
Een gevolg van slechthorendheid is depressie. Wanneer er sprake is van gehoorverlies wordt er vaak al snel ongemerkt afstand gedaan van een aantal situaties. Slechthorendheid leidt tot sociale afstand van de maatschappij. Slechthorenden vermijden vaker contact waardoor een sociaal isolement kan ontstaan. Hierdoor heeft een onbehandelde slechthorende sneller kans op gevoelens van eenzaamheid en zelfs depressies.
Horen en vallen
Tot de gevolgen behoren ook evenwichtstoornissen en vallen. Met gehoorverlies valt men gemiddeld 3 keer sneller dan met een gezond gehoor. Elke 10 decibel extra gehoorverlies vergroot de de kans op een val met 1,4 keer.
Kortom, voor zowel uw mentale als fysieke gezondheid is het van cruciaal belang dat gehoorproblemen tijdig worden behandeld. Maak hiervoor een afspraak bij een audicien en bespreek samen de mogelijkheden die het beste bij u passen.
- Ik vind dat de mensen in mijn omgeving mompelen of zacht praten
- Ik kan gesprekken in restaurants of op drukke plaatsen moeilijk volgen
- Ik moet de tv, radio of telefoon vaak luider zetten
- Mijn vrienden en familieleden klagen regelmatig dat ze wat ze tegen mij zeggen moeten herhalen
- Ik moet naar het gezicht van de mensen kijken om te kunnen verstaan wat ze zeggen
- Ik merk dat ik alledaagse geluiden, zoals kwetterende vogels, voetstappen of tikkende klokken niet meer (goed) hoor
Als één of meer van deze stellingen op u van toepassing is, is het mogelijk dat u een gehoorverlies heeft. Ons advies is om een hoortest uit te laten voren.
Vaak manifesteren de effecten van gehoorverlies zich langzaam en zijn daarom lastig waarneembaar. En àls u het merkt, hebt u vaak al afscheid genomen van een aantal situaties, zonder dat u zich daar bewust van bent.
De omgeving merkt gehoorverlies vaak eerder op.
Merkt u op dat een ander u niet verstaat of merkt u een hoortoestel bij de ander op: maak het gerust bespreekbaar en vraag of u goed te verstaan bent. Het zo veel mogelijk bespreekbaar maken van gehoorverlies voorkomt sociale isolatie.
Bij het spreken met iemand met gehoorverlies is het van belang dat u een normale toon aanhoudt, goed articuleert en de ander aankijkt. Gezichtsexpressie is namelijk een belangrijk onderdeel van communicatie en een slechthorende kan bovendien gebruikmaken van spraakafzien. Het is in ieder geval belangrijk dat u niet gaat schreeuwen. Herhaal desnoods langzaam en duidelijk en als de ander u nog steeds niet verstaat, kies er bijvoorbeeld voor om iets op te schrijven. Met een vriendelijke en geduldige houding komt u bovendien een heel eind.
De kans dat u met iemand spreekt die slechthorend is, is overigens aanzienlijk. 1 op de 6 Nederlanders heeft namelijk te maken met een mate van gehoorverlies. Een hoortoestel is overigens niet altijd zichtbaar.
Gehoorverlies kan meerdere oorzaken hebben. Er kan sprake zijn van leeftijdsgerelateerde slechthorendheid oftewel ouderdomsslechthorendheid. Ons gehoor gaat met de jaren beetje bij beetje achteruit. Het manifesteert zich dus vaak langzaam en kan al op middelbare leeftijd beginnen. Soms zijn vanaf ongeveer de leeftijd van 30 jaar de eerste tekenen van een eerste (kleine) achteruitgang van het gehoor al meetbaar. Dat doet zich het eerste voor in de hoge tonen.
Naar alle waarschijnlijkheid zijn er meerdere factoren die ervoor zorgen dat ons gehoor met de leeftijd achteruitgaat. Uit verschillende onderzoeken blijkt wel dat gehoorverlies verband kan houden met uw levensstijl. Zo kunnen medicijngebruik, roken, alcoholgebruik, voedingspatronen, gehoorschade door de jaren heen en stress oorzaken zijn van gehoorverlies. Ook kan erfelijkheid een rol spelen.
Te lange blootstelling aan lawaai kan ook een oorzaak zijn en is daarom te voorkomen.
Om deze vorm van gehoorverlies of -schade te voorkomen is het van belang verstandig om te gaan met geluid. Dat wil zeggen dat u oplet met hard geluid en waar nodig gehoorbescherming draagt. Dat kan zijn bij het luisteren naar muziek, maar bijvoorbeeld ook op de wekvloer of het klussen thuis.
Bij blootstelling aan geluid gaat het om twee belangrijke factoren: 1. de intensiteit van het geluid, het volume en 2: de tijd dat u in deze situatie doorbrengt. Zorg ervoor dat u niet te lang en teveel in situaties met hoge geluidsintensiteiten bent. Lees meer over slechthorendheid door lawaai.
Er zijn mogelijkheden naast hoortoestellen die helpen bij een verminderd gehoor.
Persoonlijke hoorhulpmiddelen en speciale producten voor het beter verstaan van televisie, radio of telefoon zorgen ervoor dat u geluiden thuis of op locatie beter bij u binnenkomen. Een audicien kan u voorlichten over alle mogelijkheden en de beste oplossing voor uw persoonlijke situatie.
Lees hier alvast meer over diverse hoorhulpmiddelen, met en zonder hoortoestel.
Nee hoor, dat is helemaal niet nodig. U kunt bij de meeste audiciens meteen een gratis gehoortest laten doen. Alleen als de audicien het vermoeden heeft dat de gehoorproblemen een medische oorzaak hebben, wordt u door hen geadviseerd eerst bij uw huisarts langs te gaan. Wanneer deze ook aanwijzingen ziet voor een medische oorzaak, dan kunt u doorverwezen worden naar een KNO-arts of audiologisch centrum zodat er uitgebreidere tests gedaan kunnen worden.
Laat een (gratis) gehoortest doen bij de dichtstbijzijnde audicien (met StAr-kwalificatie). Door de vele regels en procedures kan de aanschaf van een hoortoestel via het ZN-keuzeprotocol veel vertraging oplopen. U kunt ook kiezen voor private hoorzorg en de aanschaf van een vrije markt hoortoestel. Deze toestellen zijn technisch zeer geavanceerd, eenvoudig te personaliseren en bieden een zeer hoge kwaliteit geluidservaring. Voor mensen met een afwisselend en druk sociaal leven, muziekliefhebbers of mensen met een baan met veel contactmomenten, is een geavanceerd vrije markt toestel zeker het proberen waard.
Ga naar een StAr-geregistreerde audicien. Deze zijn gediplomeerd en voldoen aan de eisen die Stichting Audicienregister aan hen stelt. StAr erkende audiciens zijn deskundig in het uitvoeren van een hoortest, hebben ruime ervaring in het verrichten van aanpassingen en volgen verplicht na- en bijscholing om hun kennis up-to-date te houden. Bovendien krijgt u bij StAr-geregistreerde audiciens altijd eerst het hoortoestel op proef mee, alvorens u tot aanschaf overgaat. (www.audicienregister.nl)
Er zijn verschillende categorieën hoortoestellen, zoals hoortoestellen die geheel of gedeeltelijk in het oor gedragen worden en hoortoestellen die achter het oor worden gedragen.
De diverse categorieën:
- Achter-het-oor (AHO)
- In-het-oor (IHO)
- Volledig-in-de-gehoorgang (CIC)
- Luidspreker-in-het-oor (LIHO of RIC)
- Combinatie hoortoestel en bril
- Botverankerd hoortoestel (BAHA)
- Cochleair Implantaat (CI)
Binnen deze categorieën zijn weer verschillende modellen mogelijk. Lees hier meer over hoortoestellen.
Hoortoestellen zijn complexe apparaatjes en door technologische ontwikkelingen worden toestellen steeds geavanceerder. Echter, in de basis bestaat ieder hoortoestel uit drie hoofdcomponenten: microfoon(s), een versterker en een luidspreker.
De microfoons in het hoortoestel vangen het (omgevings)geluid op. Vervolgens wordt het geluid omgezet in een digitaal signaal en dat signaal wordt geanalyseerd en bewerkt. Zo worden bijvoorbeeld stoorgeluiden onderdrukt en wordt spraak versterkt. Zachte, middelharde en harde geluiden worden apart van elkaar verwerkt. Dit bewerkte geluid wordt doorgegeven aan de versterker. Het versterkte geluid wordt vervolgens op het juiste niveau doorgegeven aan de luidspreker. Dat is uiteindelijk het geluid dat gehoord wordt.
We horen met twee oren om goed richting te bepalen en bijvoorbeeld spraak van lawaai te onderscheiden. Het is net zoals we met twee ogen zien; de hersenen voegen de informatie samen en zo krijgt u een veel completer en ruimtelijker beeld. Als u op beide oren gehoorverlies heeft, dan is het sterk aan te bevelen voor beide oren een hoortoestel te gebruiken. Voor mensen met gehoorverlies aan één oor zijn er speciale hoortoestellen die geluiden aan de dove kant overbrengen naar het goede oor.
Prioriteit nummer één bij de aanschaf van een hoortoestel is het weer optimaal kunnen horen. Het uiterlijk van een hoortoestel is secundair aan het ervaren van een prettig geluid. Tevens is de vraag in hoeverre een bepaald hoortoestel hanteerbaar is voor de gebruiker zeer belangrijk. Dit geldt voor het formaat van het toestel als ook de bediening ervan. Er zijn verschillende zaken die men kan afwegen bij het aanschaffen van een hoortoestel. Het uitgangspunt is de mate van gehoorverlies en welke typen toestellen hiervoor geschikt zijn. Daarnaast kunt u afwegen in welke mate connectiviteit voor u belangrijk is, of u bedieningsknoppen op het toestel of bediening middels een app wenst, of u gebruik wilt maken van een ringleidingstand en of u gebruik wenst te maken van bepaalde accessoires en andere hulpmiddelen voor specifieke luistersituaties.
Samen met een audicien bespreekt u de mogelijkheden die bij uw mate van gehoorverlies passen en er wordt altijd rekening gehouden met uw specifieke wensen en behoeften.
Wanneer u een hoortoestel gaat dragen, is dat even wennen. Hoewel u gelijk de impact merkt van het hoortoestel op uw gehoor, duurt het gemiddeld enkele maanden voordat u er helemaal aan gewend bent. Er komen ineens veel geluiden binnen die de afgelopen jaren langzaam uit het leven zijn verdwenen. U moet opnieuw leren waarnemen en geluiden opnieuw leren herkennen. Het brein heeft wat tijd nodig om deze geluiden op de juiste manier te verwerken. Doordat u meer geluiden gaat waarnemen, kan dit er ook voor zorgen dat u de eerste dagen vermoeider bent.
Afhankelijk van de mate van gehoorverlies, houdt de audicien rekening met een bepaalde gewenningsperiode. De versterking van een hoortoestel wordt in stappen opgebouwd, zodat u langzaam went aan het horen van meer geluid. Er zijn daarom in de meeste gevallen meerdere bezoeken aan de audicien nodig om het hoortoestel zo optimaal mogelijk in te stellen. Dit kan tegenwoordig overigens ook op afstand. Het afstellen en afstemmen op uw persoonlijke situatie gaat altijd in overleg met uw audicien.
Batterijduur
De batterijduur van een hoortoestel is afhankelijk van het type hoortoestel en het soort batterij of accu. Het stroomverbruik van een hoortoestel is afhankelijk van de mate van gehoorverlies, het omgevingsgeluid en de functies die gebruikt worden, zoals het wel of niet streamen. Over het algemeen gaan oplaadbare batterijen vaak een hele dag mee. Er zijn verschillende typen wegwerpbatterijen, deze hebben een gemiddelde gebruiksduur van 1-4 dagen to 10-14 dagen.
Levensduur
Een hoortoestel gaat gemiddeld vijf jaar mee. Vijf jaar lijkt een korte termijn, maar wees u ervan bewust dat geen enkel apparaat in het huishouden zo hard en langdurig werkt als een hoortoestel. Een hoortoestel heeft na vijf jaar dragen, op warme en soms vochtige plekken en in weer en wind, ongeveer 27.000 uur gewerkt. Dat is tweeënhalf keer zo veel als een tv indien u elke dag 6 uur tv kijkt en maar liefst 30 keer zo veel als een stofzuiger als u elke dag een half uur stofzuigt en als een koffiezetapparaat indien u elke dag vier poten koffie zet!
Ook technologie speelt een belangrijke rol als het gaat om hoelang een hoortoestel meegaat. Technologische ontwikkelingen gaan snel en de techniek kan in die vijf jaar wel twee à drie generaties verder zijn. Naast de vooruitgang van de techniek neemt een hoortoestel bovendien af in kwaliteit. De levensduur hangt nauw samen met hoe intensief de toestellen gebruikt worden en onder welke omstandigheden. Ook connectiviteit en onderhoud spelen daarbij een rol, net als de verandering van uw eigen gehoor.
Lang niet iedereen vervangt een hoortoestel binnen die vijf jaar. En dat is wel degelijk belangrijk. Het kost uw oren, lichaam en geest veel extra energie wanneer een hoortoestel langer dan die vijf jaar gedragen wordt. Het is raadzaam met enige regelmaat op controle te gaan bij uw audicien.
Een brilmontuur van een populair merk is duurder dan een andere bril met precies dezelfde glazen. Zo werkt het bij gehoorhulpmiddelen gelukkig niet. U betaalt meer voor betere techniek. Hierdoor is de gebruikerservaring dus ook significant beter. Zowel in draagcomfort en geluidskwaliteit als in de mate waarop het apparaat afgestemd kan worden op speciale situaties en persoonlijke voorkeuren.
Een begrijpelijke vraag voor mensen die zich voor het eerst op een hoortoestel oriënteren. Elk hoortoestel, van eenvoudig tot zeer geavanceerd, kan geluid prima versterken om alles weer hoorbaar te maken. Goed horen is echter meer dan versterken van geluid, het gaat om het verstaan, met name in gezelschap. Een veel gehoorde klacht over eenvoudige toestellen is dat álles versterkt wordt, ook het hinderlijke achtergrondlawaai. Een andere veelvoorkomende klacht is dat men de anderen wel hoort, maar niet kan verstaan. Geavanceerde digitale techniek zorgt voor de nodige nuance in de gebruikerservaring. Ga dus niet alleen af op de lage prijs van het hoortoestel, maar probeer zeker ook een geavanceerder toestel. De afweging is dus: kiest u voor adequaat of optimaal?
Dit protocol is vastgesteld door Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en bepaalt voor welk type hoortoestel u in aanmerking komt. Er zijn 5 categorieën waarin de hoortoestellen zijn ingedeeld. Op basis van de uitslag van een gehoortest en een ingevulde vragenlijst wordt bepaald uit welke categorie hoortoestellen u een vergoeding krijgt van uw zorgverzekeraar. Categorie 1 zijn toestellen met een eenvoudige gehooroplossing. Categorie 5 zijn toestellen met een complexe gehooroplossing. Wilt u toch een toestel uit een hogere categorie of een geavanceerd toestel buiten de ZN-categorieën, dan komt u bij sommige zorgverzekeraars niet meer voor vergoeding in aanmerking. Bekijk dit in uw polisvoorwaarden.
Lees meer over vergoedingen op:
www.vereniginggain.nl/productinformatie/hooroplossingen/vergoeding
Geluiden worden gemeten in decibel (dB). De grens waarop geluid zo hard is dat het schadelijk kan worden, ligt rond de 80 dB.
Een schreeuwende supporter op de voetbaltribune produceert al gauw zo’n 90 dB en een popconcert 120 dB, maar in een rumoerig café kan het geluid ook al snel oplopen tot boven de 80 dB. Maar denk bijvoorbeeld ook aan het geluid van elektrische gereedschappen die in huis en tuin gebruikt worden.
Lawaaislechthorendheid ligt dus al gauw op de loer. Niet alleen de sterkte van het geluid, maar ook de duur dat het gehoor hieraan blootgesteld wordt is van invloed. Hoe harder het geluid en/of hoe langer het duurt, hoe groter de gehoorschade. Dat is niet altijd meteen merkbaar. Het is een sluipend proces waarbij het frequentiebereik steeds kleiner wordt.
Het opvangen van hard geluid vergt veel van de veerkracht van de haarcellen in je binnenoor. De trillingen van hard geluid kunnen de haartjes beschadigen of kapot maken. Omdat de haartjes zo minuscuul klein zijn, herstelt het zich niet. Gehoorschade is dus (bijna) altijd blijvend.
Lees hier meer over slechthorendheid door lawaai.
Ook kan hard geluid een piep of ruis veroorzaken. Oftewel, tinnitus dan wel oorsuizen. Het soort geluid en de intensiteit ervan verschilt van persoon tot persoon en iedereen ervaart het anders. Maar één ding is zeker: tinnitus leidt af van hetgeen gehoord wilt worden en kan een leven aanzienlijk beïnvloeden.
Het dragen van een hoortoestel kan de klachten van tinnitus verlichten.
Tinnitus komt vaak voor in combinatie met gehoorverlies. De hersenen passen zich aan op het gehoorverlies en proberen dat verlies te compenseren. Oorsuizen kan ontstaan doordat de hersenen zich onvolledig aanpassen. Door een beschadiging aan het trommelvlies, de middenoorbeentjes of in het slakkenhuis - waar geluid wordt omgezet in zenuwprikkels - ontstaat gehoorverlies. Het is dus niet het gehoorverlies zelf dat een geluid veroorzaakt, maar de manier waarop de hersenen zich daaraan aanpassen.
Onderzoek heeft uitgewezen dat mensen die tinnitus hebben, dat horen op de toonhoogtes waarop ze gehoorverlies hebben. Een hoortoestel kan dus verlichting bieden bij tinnitus; daardoor is de tinnitus vaak minder aanwezig.
Doordat u met een hoortoestel meer geluiden uit de omgeving waarneemt, kan er ook minder focus zijn op tinnitus. Daarnaast bestaan er maskeergeluiden die kunnen worden ingezet: dit zijn statische- of dynamische geluiden die ervoor zorgen dat u minder aandacht heeft voor uw tinnitus. Er wordt gebruik gemaakt van externe geluiden om de tinnitus te maskeren. Dit kan witte ruis, een specifiek maskerend geluid, zachte muziek of een op maat gemaakt geluid zijn.
De nieuwste generaties hoortoestellen bieden vaak een dergelijke functie. Deze hoortoestellen zijn voorzien van een speciale 'tinnitusmaskerende' functie. De signalen worden ingesteld op basis van het type tinnitus en persoonlijke wensen en eisen. Aangezien tinnitus en gehoorverlies vaak samengaan, is een modern hoortoestel een goed middel om tinnitus te behandelen.